बधशालामा उभिएर...

हरेक दिन अचेल
साँझ बाक्लिँदै गएपछि
मेरो टहरोको छेउछाउतिर
निभेका ताराहरू झर्छन्
र बनाउँछन्
नाघ्नै नसकिने सिङ्कहोलहरू
तिनै खाल्डाहरूमा हेर्नू -
बौरिनै नसक्नेगरी पुरीएका
हाम्रा कैयन् सपनाका चिहान भेटिन्छन्
ए देश,
मजस्तै सपना हराएका मान्छेहरूलाई
सपना देखाउने
कुनै सपना छ तिमीसित?

जताजता हेर्छु
मान्छेहरू निसासिएको मात्रै देख्छु
बिग्रेको, भत्केको, नासिएको मात्रै देख्छु
उन्नत जे हुनुपर्थ्यो
सब भासिएको मात्रै देख्छु

सिटामोलको गोली किन्न नसकेर
आवाज सुनिदिने बोली किन्न नसकेर
एकसरो लगाउने चोली किन्न नसकेर
गाउँ नै उजाड हुनेगरी
बस्ती सखाप, सखाप हुनेगरी
मान्छेहरू मरिरहेछन् देशमा
...
यो देश हाम्रोपनि हो भन्दा
अब सधैँ दबिएर रहन्नौं भन्दा
हामीलाई पनि अधिकार चाहिन्छ भन्दा
नदी नै रातो हुनेगरी
रगत बगाएर
मान्छेहरू मरिरहेछन् देशमा
...
भुईँचालोमा घर भत्किएकाहरू
घरसँगै भर भत्किएकाहरू
अभर परेपछि जाडोले
राहत मागिरहेछन् घर बनाउन,
आधापेट मात्रै अघाउन्जी' खाएर
आधा, आधा जिन्दगी बाँचेकाहरू
सहन नसकेर भोकको चित्कार
कराइरहेछन् -
"हामीलाई चाँवल देऊ चाँवल,
पेटभरी खान पाउनुपर्छ हामीले"
प्रश्न यत्ति मात्रै हो-
तिनै भोका नागरिकहरूबाट
गाँस कटाएर असुलेको करले
किन किनिन्छ गोली
र सोझ्याएर ताकिन्छ
चामल मागीरहेकाहरूको छातीतिर?
ए देश,
तिमीनै भनिदेऊ
भोको मान्छेले खानुपर्ने
तातो भात हो कि तातो गोली?

मैले जानेको यत्ति हो
औषधी नपाएर,
बास नपाएर,
खाना नपाएर,
मान्छेहरू बित्थैमा मरिरहेको देशलाई
देश होइन बधशाला भन्दिए हुन्छ
...
मैले जानेको यत्ति हो
देश जसले राहदानी मात्रै बेच्छ
र युवाहरूलाई विदेश लघार्छ,
खोल्छ विदेशी मुद्राको सटही काउन्टर,
जहाँ  हरदिन साटिन्छ रेमिट्यान्ससँग
पसिना र रगतको उधारो जिन्दगी
सुन्निनु र मोटाउनुमा फरक हुन्छ महाशय!
जिउँदा नागरिकहरूको रगत बेचेर
हरेक वर्ष बजेट बनाइरहेको देशलाई
देश होइन बधशाला भन्दिए हुन्छ

सम्भावनाहरूले 'सुसाइड नोट' लेखिरहेको यो समय
प्रश्न यत्ति मात्रै हो
खरको छानोमा टिन फेर्ने सपनाले
अरब भासिएको छोरो
धागो बेरेको आफ्नै चिठी समाएर
फर्कियो भने 'रब'को प्यारो भएर
मध्यपूर्वको तातो बालुवामा
पसिना बगाएर पठाएको
युवाहरूको विप्रेषणबाट धानिएको देशले
किन्छ कि किन्दैन
उसकी पत्नीको लागि डिप्रेसनको औषधि?
कि थपिन्छ,
मात्र थपिन्छ
जिल्ला प्रहरीको फाइलमा
आत्महत्याको नयाँ रेकर्ड
श्रीमती मैना खवास
उमेर- २३ वर्ष!

अलि पर देखिरहेछु -
अस्पताल लैजान नपाएर
एम्बुलेन्सभित्रै मरेको बच्चाको लास
आँखैअघि देखिरहेछु
बलात्कृत भएर फालिएकी युवतीको
खुट्टाछेउ आलो रगतको टाटो
र डाक्टरले हिजोमात्रै पठाएको
फर्जी फरेन्सिक रिपोर्ट
अघिल्तिर छन् -
एक्लै हिँड्न पनि डराउन थालेका
आमा/दिदी, साथीहरूको उदास अनुहार
यो धर्तीकै सबैभन्दा कुरूप ठाउँमा उभिएको
यो देशको सबैभन्दा लाचार नागरिक
सोधिरहेछु निरन्तर
ए देश,
तिमीलाई देश भनौं कि बधशाला?